Uyuni

A foto é dun tal Ladislav Kamarad, boísima. Máis, aquí

Pois eso, que nos vamos de finde longo a Bolivia.
Se non morremos de frío, lémonos á volta.

O día do espectador poliquímico

Anuncio de Cruz Verde en La Tercera

O 90% do mercado farmacéutico en Chile repártese entre tres cadeas: Ahumada, Cruz Verde e Salcobrand. Repártese de maneira bastante equitativa, teñen unha política común despreciable con respecto á natalidade (os condóns e as probas de embarazo telas que pedir na caixa e, a pesares da lexislación recentemente aprobada ao respecto, néganse a vender anticonceptivos de emerxencia) e uns prezos que asustan (de altos). En lugar de baixarlos, xogan cunha competencia circense que, máis que rozar, afonda no surrealismo: puntos de venda (sempre) cerca e con máis publicidade que un programa de Tele5, anuncios a doble páxina nos periódicos con listados de prezos propios e alleos, dependentas que che ofrecen productos "en promoción" cando pagas o que foras comprar (por incríble que resulte, funciona, eu unha vez fun comprar un protector labial e saín con dúas caixas de protectores estomacais e unha de antigripais), promocións creativas (como unha segunda caixa por luca (1,5 EUR)) e, a miña favorita, o día do espectador poliquímico, un día no que Salcobrand ten un 30% de desconto e Cruz Verde, un 20%...

The light that burns twice as bright...

...burns half as long

Onte tivemos sesión de cine clásico na embaixada ítalogalaica.

Varias cuestións me rondan a cabeza desde aquela. Cóntovolas, como caian, porque calquera cousa é máis apetecible que redactar o puto informe de conxuntura:
A metade dos fotogramas de Blade Runner poderían estar colgados nun museo,
Hai 25 anos que Harrison Ford estaba bon,
Por que parpadeará tantísimo? (pode ser porque Deckard é un replicante ou porque Harri é tan mal actor como Fran Perea),
Había tanto tempo que non vía unha peli doblada ao español-de-españa que case choro ao escuitar a Constantino Romero,
A canción dos Piratas será unha referencia á frase de Roy Batty?,
Cal é exactamente a derradeira frase da película? ("It's too bad she won't live. But then again, who does?"),
E se alguén me dixese que os meus recordos non son meus, que non os vivín, que alguén os puxo aí para min?, Con que soñaría?, Con ovellas eléctricas?.

Cómo me gustan as películas que cando acaban en realidade non fan máis que empezar.

Sobre os meus amigos

As primeiras conversas que se teñen cun(ha) amigo/a de Euskadi son (seguramente nesta orde): o problema vasco, o terrorismo e a cuadrilla. Onte falabamos Eva Luna, anITA, Dumar e máis eu sobre as cuadrillas. (Os outros dous temas xa os temos máis que mallados.) Parece que, en Euskadi, os amigos son os que son dende ben pequenos e ata ben vellos.
Pode haber incorporacións e perdas, pero son as menos.
Podes facer outros grupos de colegas, pero amigos amigos son os da cuadrilla.


Eu saqueina de Todo Mafalda, e pertence a Así es la cosa, Mafalda

Eu teño sido acusada de ter demasiados mellores amigos como para que semellante concepto teña sentido. Coñecín á miña mellor amiga de toda a vida aos tres anos, en peces. Outra das nosas mellores amigas tamén a coñecemos no colexio, pero ela ía a flores. (Ou era ao revés?) A outra incorporámola en primeiro de BUP. Era a mellor amiga da compañeira de clase da miña mellor amiga. A outra en segundo. Era a mellor amiga da miña mellor inimiga. Á miña mellor amiga de Sarria tamén a coñecín nesa época, era (e é) a mellor amiga da irmá do primeiro rapaz co que saín... O meu mellor amigo éo máis ou menos desde o vrao de COU. É o ex dunha mellor amiga e o mellor amigo dun ex. Despois viñeron os mellores amigos da carreira, que o son practicamente desde o primeiro día. E os de Santiago que non son da carreira: as do piso, os de Lugo. Despois, chegaron os mellores amigos da Erasmus. Os mellores amigos de Barcelona, do piso, da Ramón Lull, de la noche, da tele, de Amnistía-Catalunya, da Pompeu. Á volta a Valado City, os de Amnistía-Lugo, os de teatro, os do CAP, a Telepecha, os do Diario de Lugo y su Provincia... En Madrid, tardaron pero chegaron, os mellores amigos do máster. En Chile, ademáis de La-Fran (que a estas alturas máis que amiga é familia), están ELES. E Oitxu. E Limón Alemán. E a tocaia arxentina. E anITA. E esa especie de irmao pequeno vasco. E as integrantes dese selecto grupo organizador das Cenas de Chicas...
Sempre pensei que os mellores amigos eran aqueles cos que mantiñas máis contacto co paso do tempo. Sen embargo, hai uns meses entendín que os mellores amigos son eses cos que te sintes cómoda, aínda que pases tempo sen saber deles.
Hai case nove meses que cheguei ao Santiago Austral e non escribín máis que respostas aos vosos correos e un par de mails colectivos. Nin unha postal. Nin unha mensaxe ao móbil. Chamadas contadas. Algunha conversa de messenger. Gustaríame manter máis contacto, pero non dou. Esta mañá, respostándolle á nosa flor londinense, presentóuseme unha posible explicación. Cando estás tan lonxe e levas tanto tempo sen ver a persoa á que lles escribes, os correos piden unha certa organización. Tés que resumir nunhas liñas a túa vida, a túa rutina e os acontecementos extraordinarios que a rompen. A min cústame muitísimo escribir así, sempre o encho todo de parénteses e de post datas. E, ademáis, pensar un correo así para alguén co que estou afeita a compartir as rutinas entristéceme, porque é recoñecer a distancia. No espacio e no tempo...
En fin, con esta enorme digresión, que non fai máis que corroborar esta hipótese, só quería dicirvos:
Sinto non escribirvos correos personalizados.
Sinto non chamar máis.
Sinto non ser capaz de facervos partícipes das miñas rutinas.
Pero é que non dou.
Tentarei resarcirvos á volta.
Prometido.

A mellor serie que vira en muito tempo

O debuxo atopeino aquí

Acabo de rematar a primeira tempada e devezo por máis.

Ben planificada, ben escrita, ben executada...

E que homes, por favor, que homes!!!

Eso si que é mellorar a especie.

Ser marabilla natural en Chile (I)

A foto é de AP, publicada por El País.

Acaba de facerse público nos medios chilenos (e nos do resto do mundo) que, entre marzo e maio, desapareceu "completamente" un lago (chamado Témpanos) no sur do país.

"En marzo patrullamos la zona y todo estaba normal, en abril no pudimos ir y fuimos en mayo y nos encontramos con la sorpresa de que el lago había desaparecido completamente", dijo Juan José Romero, director regional de la Corporación Nacional Forestal (Conaf). "Sólo han quedado los témpanos en el lecho seco del lago y una grieta enorme", agregó.

As autoridades estudian as causas e os expertos quítanlle importancia ao asunto.

Andrés Rivera, glaciólogo del Centro de Estudios Científicos de Valdivia, afirma que lo sucedido en el fiordo Témpanos "responde a factores muy locales, muy específicos de ese lugar que hay que precisar, estudiar, y que son comunes en un proceso general de desglaciación como el que se está observando no sólo en Chile sino que en Los Andes Tropicales, en los Himalayas, en el Artico".

O lago, ubicado na Rexión de Magallanes, era alimentado polo derretemento dos glaciares que o rodeaban, polo que era común observar bloques de xeo flotando nel. Agora só queda unha fenda seca sobre a que descansa algún que outro témpano de xeo.

Máis aquí, aí e acolá.

Actualización 13:31 (19:31): Acabo de vela en Chuza.

Ser muller en Chile (III)

Visto na porta dunha igrexa, en Providencia (Santiago de Chile).

En Chile, o aborto está penalizado en todas a súas formas.

Non existen excepcións legais para esta prohibición.

Nin violación.

Nin perigo para a vida da nai.

Nin inviabilidade do feto.

Nin nada.

De nada.

No mundo, dos 210 millóns de embarazos que se estima se dan ao ano, 80 millóns son non previstos(2 de cada 5). Destes, 46 millóns (58%) acaban interrompéndose. 19 millóns destes en países onde a intervención voluntaria do embarazo é ilegal. En América Latina, practícanse 3.700.000 abortos inseguros.

O aborto inseguro é a causa do 17 % das mortes maternas.

Pero estes non calan.

But

there is not enough time


And there is no, no song I could sing


And there is no combination of words I could say


But I will still tell you one thing,


We're better together

Adiviña altiplánica

Propóñovos unha adiviña: cal destas dúas belezas luguesas medrou nunha poboación de 100.000 habitantes e cal nunha de 3.000?

Advertencia: os camélidos (neste caso) non son de Lugo.

Advertencia 2: altiplano rules.


Advertencia 3: jijijiji.


Máis, as usual, no flickr.

And I feel like I'm naked in front of the crowd
Cause these words are my diary, screaming out loud
And I know that you'll use them, however you want to

But you can't jump the track, we're like cars on a cable,
And life's like an hourglass, glued to the table
No one can find the rewind button now
Sing it if you understand.
and breathe, just breathe

Neste preciso momento hai oito meses que cheguei a Chile.

Chego ao derradeiro tercio desta aventura austral derreada, despois de muitas semanas durmindo unha media de cinco horas diarias, despois duns días de muitísimo traballo e de intensa charla electrónica con MGP, despois dunha conversa longa e mística cun novo amigo de Amnistía, despois de axudar a un dos dous chilenos máis riquiños divertidos e interesantes que unha pode coñecer en Brasil a rematar a súa solicitude para unha universidade que coñezo ben, despois de facer as paces cun irmao vasco que me saiu allende los mares, despois de recibir un agasallo perfecto insospeitado e innecesario de anITA, despois de acabar de subir ao flickr as fotos de Rapa Nui...

E chego tamén antes. Antes de preparar as fotos de Arica-Perú, antes de escribir ese post que lles debo aos que se foron e aos que aínda están, antes de ser anfitriona dunha desas Cenas de Chicas que me deron a vida nos últimos tempos, antes de comezar un curso de xestión cultural, antes de esquiar nos Andes camiñar por Machupichu e perderme en Bolivia, antes de enviar os primeiros detalles from far far west (que tería que ter mandado hai séculos), antes de empezar a emparanoiarme co que virá despois do derradeiro tercio, con se quero que chegue, con se al punto final de los finales le seguirán dos puntos suspensivos...

Ser muller en Chile (II)

Supoño que primeiro sairía en El País, eu roubeina aquí.

O Servicio Nacional de la Mujer (Sernam) analizou os prezos que as aseguradoras privadas (Isapres) lles cobran aos homes e ás mulleres e concluiu que entre os 20 e os 60 anos as mulleres pagan ata tres veces máis polos mesmos plans de saúde.
A maior diferenza prodúcese aos 30 anos, cando as mulleres pagan un 310% máis cós homes. A partires daí, disminúe pouco a pouco ata que a situación se revirte, aos 70 anos (cando as mulleres poden chegar a pagar ata un 10% menos cós homes).
A primeira explicación é, evidentemente, que se lles carga o custo da maternidade a elas.
Sen embargo, os planes sin cobertura maternal seguen custandolles o dobre ás mulleres cós homes.